De laatste drie jaar heb ik vanaf half juli 20-25 bijenvolkjes neergezet in de Biesbosch (Werkendam). Daar bloeit van half juli tot begin oktober de Springbalsemien. Meestal halen de bijen daar zoveel honing dat de volkjes op eigen honing kunnen worden ingewinterd. Dit jaar viel de honingopbrengst tegen door de warme augustusmaand. De Springbalsemien gaf wel stuifmeel maar nauwelijks nectar. In september kwam meer nectar binnen. Echter onvoldoende voor enige honingoogst.
Door moerloosheid moesten er vijf volkjes van de 25 worden verenigd. Er bleven dus 20 volkjes over. Deze zijn half september bijgevoerd met suiker. Hoofdzakelijk zijn ze op eigen honing ingewinterd.
Half oktober zijn de 20 volken verhuisd naar de bijenstal in Leiderdorp. Bij controle half november bleken dat 10 van de 20 volkjes leeg waren. De bijen waren het slachtoffer van de "verdwijnziekte". Deze "verdwijnziekte" wordt veroorzaakt door een virus die overgebracht wordt door de varoamijt. Een veel voorkomende parasiet in bijenvolkjes.
Half december waren de dagtemperaturen onder de 5^oC. Tijd voor een behandeling met oxaalzuur tegen varoamijten. Bij openen van de volkjes voor de oxaalzuurbehandeling bleken er nog zes volkjes leeg te zijn. Ook allemaal volken die in de Biesbosch hadden gestaan. Van de oorspronkelijke 25 sterke volken waren er half december nog maar vier in leven. Een complete ramp. Waarom er juist in de volken die in de Biesbosch hebben gestaan zoveel sterfte optrad is gissen.
Er staan daar elk jaar veel bijen van andere imkers. Misschien zijn de volken besmet geraakt met varoa door vervliegen van mannelijke bijen (darren) met varoa.
Tot nu toe zijn er meer vragen dan antwoorden. De hoge bijensterfte (30% tot nu toe) vereist een andere aanpak. Misschien komt de oplossing uit België. Daar worden onder de bodems van de bijenkasten bakken met compost gezet waarin grondroofmijten zijn uitgezet. Deze grondroofmijten, Hypoaspis genaamd kruipen via de gaasbodem het bijenvolk binnen. In het volk doden ze de varoamijten zonder schade te doen aan het bijenvolk.
Het klinkt te mooi om waar te zijn. Maar het lijkt de moeite van het proberen waard. Eind januari ben ik van plan bakken met wormencompost onder de bodems van de bijenvolken te plaatsen. Aan de wormencompost worden per volk 5.000 grondroofmijten toegevoegd. Als de vochtigheid van de compost redelijk op niveau blijft kunnen de grondroofmijten een eigen populatie opbouwen. Eén of twee keer per jaar deze grondroofmijten uitstrooien zou dan voldoende zijn.