De meeste imkers zijn na de zomerdracht bezig de varroamijten te bestrijden met oxaalzuur, mierenzuur of Thymovar of andere middelen waarvan ze geloven dat de mijten ervan dood gaan. 
Ik heb dit ook jaren zo gedaan. Desondanks had ik de laatste zeven jaar gemiddeld 50% sterfte van mijn bijenvolken door de verdwijnziekte. Twee jaar geleden heb ik besloten te stoppen met de zuurbehandelingen na de zomerdracht en rond de jaarwisseling. De bijen kunnen er wel tegen maar iets te hoge concentraties kunnen sterfte van koningin of bijen veroorzaken. Met name de oxaalzuurbehandeling midden in de winter (rond de jaarwisseling) ging mij steeds meer tegen staan. Daarnaast zijn mierenzuur en oxaalzuur niet ongevaarlijk voor de imker. 
Op internet las ik over de mogelijkheid tot bestrijden van de varroamijten met behulp van grondroofmijten (Hypoaspis). Vorig jaar ben ik daarmee begonnen. Een zaaibakje met daaronder een schotel, die precies past in de zaagsnede van de varroalaatjes wordt gevuld met biologische potgrond. Daar bovenop strooi ik 5.000 grondroofmijten per zaaibakje. De grond in het zaaibakje moet de gaasbodem van de bodems raken. Op deze manier kruipen de roofmijten via de gaasbodem het bijenvolk in, waar ze de varroamijten doden.

Vochtigheid:

De grondroofmijten zijn gevoelig voor een te droog substraat. Daarom giet ik wekelijks water op de schotel onder de zaaibak. Het water bevochtigt door drainage gaatjes in  het zaaibakje de grond. Met een vochtmeter is de vochtigheid van de grond te controleren. Streefwaarde 20% vochtigheid. Het eerste jaar had ik meer sterfte van roofmijten door een te nat substraat, dan door te droog.

Macro-Mite:

Ik heb ook proeven gedaan met de grondroofmijt Macro-Mite. Deze grondroofmijt lijkt erg op de Hypoaspis, maar vermeerdert zich sneller in het voorjaar bij lagere temperaturen. Een nadeel is dat je 8.000 roofmijten per volk moet gebruiken en ze zijn duurder en minder makkelijk verkrijgbaar. Om deze reden ben ik dit jaar doorgegaan met de grondroofmijt Hypoaspis.

Metarhizium:

Naast de grondroofmijten, die ik drie keer tijdens voorjaar en zomer uitzet (totaal 15.000 roofmijten per volk) besproei ik mijn bijen met een sporenoplossing van de schimmel Metarhizium. Dit doe ik in het voorjaar en zomerseizoen driemaal. Hiervan druppel ik op de straten met bijen drie keer 50-100 ml per volk, afhankelijk van de grootte van het volk. Deze schimmel tast de varroamijten aan en laat de bijen ongemoeid. De Metarhizium is ook veilig voor de grondroofmijten. 
Vorig jaar had ik met bovenstaande aanpak weinig varroamijten in de volken en telde er weinig op de bodem van de zaaibakjes. Ook geen last gehad van het verkreukelde vleugeltjesvirus. Dus bij de ingang van de winter was ik redelijk tevreden.

Verdwijnziekte:

De enige dissonant was vroegtijdige verdwijnziekte in de 25 volken die stonden op de springbalsemien in de Biesbosch. De eerste volken verdwenen al in augustus. Deze verdwijnziekte heeft ondanks mijn succesvolle varroabestrijding, afgelopen winter ongenadig toegeslagen. Van de 60 ingewinterde volken bleven er 12 over. 
Is dit een reden om te stoppen met de alternatieve aanpak van de varroa? Nee, na het lezen van het bijenboek van Jacques van Alphen stimuleerde het mij om er mee door te gaan. 
In het boek las ik dat niet alleen de varroamijt virussen overbrengt in het bijenvolk. De bijen zelf kunnen via bloembezoek virussen aan elkaar doorgeven. Dit verklaarde voor mij de grote sterfte onder de bijenvolken, die op de springbalsemien staan. Ook bij veel collega imkers was er afgelopen winter veel sterfte als gevolg van de verdwijnziekte (disorder collapse virus). Dit ondanks reguliere bestrijding met zuren. 
Een belangrijke oorzaak van de virusbesmetting is gelegen in een te groot aantal volken op één plaats. Volgens Van Alphen vind je in natuurlijke bosgebieden in Noord Amerika twee bijenvolken in holle bomen op 100 ha. Vorig jaar stonden in Polderpark Cronesteyn van zes imkers (inclusief de verenigingsstand) vijftig volkjes op 100 ha. Hiervan hebben drie volken de afgelopen winter overleefd! 
De vraag is wat voor risico neem je met een alternatieve bestrijdingsmethode. Mijn bijen val ik niet lastig met agressieve middelen en ik loop geen risico op longbeschadiging door inademen van zuurdampen. 
Het lijkt erop dat de imkers in Nederland door de zure appel heen moeten bijten totdat er voldoende varroaresistente volken en virusresistente volken zijn. In Zuid Afrika is er een aantal jaren sprake geweest van enorme wintersterfte. Door natuurlijke selectie zijn de bijen nu resistent voor virussen. Ondanks aanwezigheid van varroamijten in de volken ligt de wintersterfte nu op een acceptabel niveau. 
In feite kies ik nu dus voor een vorm van natuurlijke selectie en ik hou er rekening meer dat ik komende winter weer 50% van de volken kwijt raak. Een belangrijke les is dat een goede varroabestrijding geen garantie biedt tegen wintersterfte. 
Ter volledige informatie de aanschaf van 125.000 Hypoaspis kost € 78,00 en Metarhizium kost € 330,00 per 5 liter.